کنتاکتور خلا
کنتاکتور خلا
کنتاکتور خلا چیست ؟ آموزش تعمیر انواع برد های الکترونیکی :تعمیر اینورتر و PLC، تعمیر برد لوازم خانگی ، تعمیر برد تجهیزات پزشکی و… آموزش تعمیر برد توسط دکتر میلاد طاهریان.
کنتاکتور خلا چیست ؟
کنتاکتورهای خلا یا Vacuum Contactors، دستگاههایی می باشند که جهت کنترل کردن و سوئیچینگ سیستمها و دستگاههایی که به جریان بالا احتیاج دارند، مورد استفاده قرار گرفته می شوند. این کنتاکتورها در مقابل موقعیت های ویژه مثل خلاء، فشار پایین و محیطهای خالص مورد محافظت و مراقبت قرار گرفته می شوند.
کنتاکتورهای خلا با کمک از یک سیستم خلاء، هوایی که در داخل آن وجود دارد را نابود می کنند و یک محیط خلاء میسازند. این محیط خلاء، جهت پیشگیری از هنگام شدن و ساییدگی قطعه هایی که در شرایطی که هوا و رطوبت هست مورد استفاده قرار گرفته می شوند.
یک کنتاکتور خلا تشکیل شده از یک سیلندر بزرگ می باشد که به یک جفت کنتاکتور الکتریکی وصل میگردد. این کنتاکتورها به طور معمول جهت نظارت بر ترانس ها، موتورها، خطوط الکتریکی بزرگ و دیگر بارهای الکتریکی با جریانات زیاد و بالا مورد بهره گیری واقع می شوند.
با فشردن دکمهی کنترلی یا اجرا کردن سیگنال الکتریکی، سیلندر بزرگ در کنتاکتور خلا فشار زیادی را به وجود می آورد را و هوا را از درون کنتاکتور به خارج از آن می آورد. این فرایند موجب می شود که محیطی خلاء درون کنتاکتور به وجود بیاید و در نهایت کنتاکتورهای الکتریکی در داخل آن بی هیچ ایرادی عملکرد خود را اجرا می نمایند.
کنتاکتورهای خلا به خاطر ویژگی های خوبی همچون کم کردن سایز و وزن، نیاز بسیار پایینی به تعمیر و حفظ، عدم به وجود آوردن قوس الکتریکی و جریانات هوای خنثی و غیر فعال، در بعضی از برنامههای صنعتی و قدرتی مورد استفاده می شوند.
آموزش تعمیر انواع برد الکترونیکی
کنتاکتورهای خلا در چه زمینه هایی کاربرد دارند :
کنتاکتورهای خلا در سیستمهایی همچون سیستم قدرت، صنعتی و ساختمانی مورد استفاده هستند و دارای کارکردهای مختلفی هستند. درادامه به بعضی از کاربردهای اصلی کنتاکتورهای خلا می پردازیم :
سیستمهای راهآهن: کنتاکتورهای خلا در سیستمهای راهآهن جهت نظارت و سوئیچ کردن جریانات برق در خودروهای قطار، سیستمهای سیگنالیزاسیون و دیگر تجهیزهای الکتریکی مورد استفاده قرار گرفته می شوند.
سیستمهای توزیع برق: کنتاکتورهای خلا در شبکههایی که برق را توزیع می کنند جهت سوئیچ نمودن و قطع کردن جریانات زیاد و بالا مورد استفاده قرار گرفته می شوند. آنها برای سوئیچهای اصلی و مهم در تجهیزات توزیع برق و سیستمهای مدیریت بار استفاده می شوند.
صنعت فولاد و فلزات: در صنعت هایی همچون صنعت آلومینیوم، فولاد، مس و دیگر فلزها، کنتاکتورهای خلا جهت نظارت کردن و محافظت از کورهها، پمپها و موتور ها ودیگر دستگاههای صنعتی مورد استفاده قرار گرفته می شوند.
سیستمهای استفاده از انرژی: کنتاکتورهای خلا در سیستمهایی که از انرژی بهره می برند همچون تأسیسات بیمارستانات، هتل ها، ساختمانهای تجاری و دیگر مکانهای عمومی جهت نظارت و سوئیچ کردن تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرار گرفته می شود.
صنعت ساختمانی: در سیستمهای تهویه، آسانسورها، سیستمهای آب و فاضلاب،و دیگر سیستمهای ساختمانی، کنتاکتورهای خلا با نقش سوئیچهای قدرت مورد استفاده واقع می شوند.
صنعت: کنتاکتورهای خلا در صنعت جهت نظارت و سوئیچ کردن موتورها، کمپرسورها، پمپها، و دیگر تجهیزات الکتریکی مورد استفاده می باشد. آنها نیز با نقش سوئیچهای قدرت در سیستمهای جوشکاری، سیستمهای خنککننده، سیستمهای جریان هوا، و دیگر قسمت های صنعتی مورد استفاده می باشند.
صنعت خودروسازی: در خودروهای الکتریکی و هیبریدی، کنتاکتورهای خلا توانایی این را دارند که کنترل جریانات باتری و دستگاههای قدرت را به دست بگیرند.
صنعت پتروشیمی و نفت: در واحدهای پتروشیمی و نفت، کنتاکتورهای خلا به عنوان کنترل کننده و مراقبت کننده ی و موتورها، پمپها ، کمپرسورها و دستگاههای دیگه مورد استفاده قرار می گیرند.
صنعت معدن: در معدن ها، کنتاکتورهای خلا جهت نظارت و مراقبت از موتورها، پمپها و دستگاههای صنعتی دیگه مورد استفاده قرار می گیرند.
اینها تنها نمونه هایی از صنعت هایی می باشند که احتمال دارد از کنتاکتورهای خلا استفاده نمایند. در واقعیت، کنتاکتورهای خلا در همه صنایعی که نیازمند به نظارت و سوئیچ کردن جریان الکتریکی بزرگ باشد، به کار میآیند.
انواع کنتاکتور خلا :
کنتاکتورها (Contactor) دستگاههایی می باشند که در سیستمهای برق صنعتی و ساختمانی مورد استفاده قرار گرفته می شوند و به جهت نظارت و مدیریت کردن جریان های الکتریکی میان منبع های تغذیه و بارهای الکتریکی به کار می آیند. کنتاکتورها معمولاً در سیستمهایی مورد استفاده قرار گرفته می شوند که نیازمند به قطع کردن و وصل تجهیزات برقی با نیروی زیاد هستند.
درباره ی کنتاکتورهای خلا، آنها به طور معمول جهت نظارت و قطع کردن و وصل بارهای الکتریکی در سیستمهایی با فشار بالا و قوی یا سیستمهای پخش برق با ولتاژ بالا مورد استفاده قرار می گیرند. کنتاکتورهای خلا از یک محفظه خلا جهت جدا نمودن وصله ها در مواقع قطع و وصل کردن استفاده می کنند.
در ادامه به بعضی از نوع های مختلف کنتاکتورهای خلا اشاره خواهیم کرد:
- کنتاکتورهای خلا هوا (Air Contactor): این مورد از کنتاکتورها از هوا جهت جدا ساختن وصلهها در زمان قطع و وصل استفاده می نمایند. این کنتاکتورها به جهت سیستمهایی که ولتاژ پایینی و رو به متوسط دارند مناسب می باشند.
- کنتاکتور خلا با دوبل (Double Vacuum Contactor):
این نوع کنتاکتور خلا تشکیل شده از دو دستگاه کنتاکتور خلا مستقل می باشد، که به شکل یک زمان کار خود را انجام می دهند. این نوع کنتاکتور به جهت کاربردهایی که به قطع و وصل یک زمان جریان در دو مدار متفات نیازمند هستند، مورد مناسبی می باشد.
- کنتاکتور خلا با مغناطیس (Magnetic Vacuum Contتاکتور):
در این نوع کنتاکتور خلا، به جهت قطع و وصل کردن جریان از قانون های مغناطیسی استفاده می کنیم. یک المان مغناطیسی در داخل کنتاکتور خلا قرار می گیرد که با اثر میدان مغناطیسی جریان، کنتاکت ها را باز و بسته می نماید.
- کنتاکتور خلا با تریگر (Triggered Vacuum Contactor):
این نوع از کنتاکتور خلا یک تریگر می باشد که جهت راه اندازی و قطع کردن جریان مورد استفاده واقع می شود. تریگر با عوض کردن میزان میدان الکتریکی در داخل کنتاکتور خلا فعال می گردد و کنتاکت ها را باز و بسته می نماید.
- کنتاکتورهای خلا گازی (Gas Contactor): این کنتاکتورها به جهت جدا ساختن وصله ها از گاز استفاده می نمایند. به طور معمول از گازهایی همچون سولفور هگزا فلوراید (SF6) برای اینکار استفاده می نمایند. این کنتاکتورها برای سیستمهایی که ولتاژ بسیار بالایی دارند مورد استفاده قرار گرفته می شوند.
- کنتاکتورهای خلا روغن (Oil Contactor): این گونه کنتاکتورها، به جهت جدا ساختن وصلهها از روغن مورد استفاده قرار گرفته می شوند. به طور معمول این کنتاکتورها برای سیستمهایی که ولتاژی با توان بالا دارند مورد استفاده واقع می شوند.
- کنتاکتور خلا با فشار بالا (High-Pressure Vacuum Contactor):
این نوع از کنتاکتور خلا جهت کاربردهایی که نیازمند به قدرت بالا و جریان بزرگ هستند، استفاده می شوند. در این کنتاکتور، فشار خلا در داخل دستگاه به شکل مورد توجهی بیشتر از کنتاکتورهای خلا عادی می باشد.
می توان گفت اصلی ترین ویژگی کنتاکتورهای خلا، داشتن توانایی عملکرد در مواقعی با فشار کمتر از فشار هوا می باشد که موجب به کم شدن دیگر مشکل هایی است که در اثر وجود هوا در کنتاکتورهای عادی می شود. همینطور، کنتاکتورهای خلا با توانایی کارکرد در فرکانس های بالا، مقابله در مقابل سایش و دیگر مزایت های فنی، به عنوان کاربردهای صنعتی ارزشمند به حساب می آید.
مزایای کنتاکتور خلا :
کنتاکتورهای خلا یا(Vacuum Contactors) مزیت های زیادی دارند که در ادامه ی مقاله به برخی از این مزایا اشاره خواهیم کرد :
- کم حجم و سبک: کنتاکتورهای خلا به خاطر نیازمند نبودن به هوا برای داشتن عملکرد، در مقایسه با کنتاکتورهای هوا از ساختار کوچک تری برخوردار هستند در نتیجه فضای کمتری را اشغال می نمایند. این خاصیت موجب می شود که ما بتوانیم آنها را در فضای محدود نصب کنیم و دیگر نیازی به فضای بزرگ برای نصب کردن و استفاده از آنها نداشته باشیم.
- عمر طولانی: به سبب مورد استفاده قرار ندادن قطعه های سوختنی همچون لولههای قوس الکتریکی، کنتاکتورهای خلا در مقایسه با کنتاکتورهای هوا دارای عمر طولانی تری می باشند. این خاصیت باعث کم شدن نیازمندی به عوض کردن و سرویس زیاد گشته است و خرج های مربوط به تعمیرات و نگهداری را پایین می آورد.
- صرفه جویی در مصرف انرژی و کارکرد بالا : کنتاکتورهای خلا در حالت کلی دارای کارکرد زیادی بالایی هستند و از انرژی الکتریکی پایین تری جهت عملکرد خود استفاده مینمایند. این قضیه موجب می شود که هدررفتن انرژی کمتر بشود و صرفهجویی در مصرف انرژی هم صرفه جویی شود.
- عملکرد قوی و قطع و وصل بالا : به خاطر اینکه در کنتاکتورهای خلا، هوا وجود ندارد و مورد استفاده قرار دادن محیط خلاء، دارای توانایی قطع و وصل بیشتری در مقایسه با کنتاکتورهای هوا هستند. این مورد موجب این می شود که خطر قوس الکتریکی و سوخته شدن روی کنتاکتور کمتر بشود و کاهش یابد و کارکرد قدرتمند و مورد اعتمادی را فراهم نماید. کنتاکتورهای خلا توانایی این را دارند که به طور مداوم و پیوسته و بدون به وجود آمدن مشکلی جریانات الکتریکی را تحت کنترل داشته باشند.
- عملکرد بهتر در شرایط دشوار : کنتاکتورهای خلا به خاطر نبود هوا، در برابر فشار بالا، آلودگی ، رطوبت، و شرایط صنعتی درای مقاومت بالاتری می باشند. این ویژگی باعث شده است، به سبب آن کنتاکتور های خلا در محیط های صنعتی سخت و بدون مشکل برای استفاده گزینه مناسبی باشند.
در حالت کلی، کنتاکتورهای خلا با توانایی قطع و وصل بالا و سریع، عملکرد قدرتمند و مورد اطمینان، عمر طولانی، عملکرد بهتر در مواقع دشوار، حجم پایین و کم وزن بودن، و مصرف پایین و به صرفه انرژی، در بسیاری از برنامههای صنعتی و قدرت به گزینه مناسبی تبدیل شده اند.
معایب کنتاکتور خلا :
کنتاکتورهای خلا (Vacuum Contactors) در برخی موارد میتوانند دارای معایب زیر باشند:
- حساسیت بالا به آلودگی: بالا بودن حساسیت این کنتاکتورها در مقابل آلودگی های محیطی باعث کم شدن عمر آنها می شود. آلودگی هایی که گرد و غبار، رطوبت و روغن دارند، نمونه هایی از این آلودگی ها هستند.
- اندازه و وزن: کنتاکتورهای خلا به طور معمول نسبت به کنتاکتورهای رلهای سنتی و کنتاکتورهای هوا ابعاد بزرگ تر و وزن سنگین تری دارند. امکان دارد این قضیه موجب محدودیت در فضایی که آنها نصب می گردند در بعضی از برنامه ها و حمل و نقل ایجاد نماید.
- پیچیده بودن عملکرد: کنتاکتورهای خلا در مقایسه با کنتاکتورهای رلهای ساده دارای سیستم های پیچیده تری می باشند. امکان دارد این قضیه باعث شود در ایراد یابی و تعمیر آنها پیچیدگی افزایش یابد و نیازمند به داشتن تخصص فنی بیشتری باشیم.
- سوء تحمل به شوک و لرزش: این کنتاکتورها در مقایسه با کنتاکتورهای رلهای سنتی در برابر شوک و لرزش میزان بیشتری حساس می باشند. این ویژگی آنها باعث می شود که در بعضی محیط ها و برنامه های کاربردی، این کنتاکتورها نیازمندی به توجه و اهمیت بالاتری در مقابل شرایط محیطی و نصبی داشته باشند.
- هزینه: معمولاً کنتاکتورهای خلا دارای قیمت بالایی می باشند. بالا بودن خرج تولید و ساخت، نگه داشتن و حفظ آنها نسبت به کنتاکتورهای رلهای سنتی و یا کنتاکتور های هوا بالاتر می باشد. برای همین، احتمال دارد این نوع کنتاکتورها به عنوان بعضی از بودجه ها یا کاربردها گزینه خوبی نباشند.
- خرابی مکانیکی: موضوع پیچیده بودن ساختاراین کنتاکتورها، خرابی مکانیکی در آنها را افزایش می دهد و باعث می شود که آنها نیاز به تعمیرات پی در پی داشته باشند.
- نیازمندی به تجهیزات جانبی: جهت استفاده کردن از کنتاکتورهای خلا و عملکرد صحیح آنها، نیازمند به تجهیزات جانبی هستیم. چیزهایی همچون، پمپ خلا و صندوق فرمان کنترل خلا. احتیاج ما به این تجهیزات اضافی هزینه را برایمان بالا می برد و نیازمند مراقبت و نگهداری می باشد و همینطور پیچیدگی استفاده کردن از آنها را بالا می برد و در نهایت، باعث این می شود که آنها نیاز به فضای اضافی جهت نصب شدن داشته باشند که این کار را برای ما دشوار می کند.
در نهایت لازم است این مورد را ذکر کنیم که هر کنتاکتوری، هم مانند کنتاکتورهای خلا، دارای مزیت ها و معایب خود می باشند و لازم است با در نظر داشتن نیازمندی ها و شرایط و اوضاع ویژه هر پروژه، مورد مناسب خود را انتخاب نماییم و اینکه مزیت ها و معایب این کنتاکتورها بسته به نیازمندی ها و شرایط خاص هر برنامه و کاربرد متفاوت خود را دارا می باشد. پیش از استفاده کردن از کنتاکتورهای خلا، لازم است ویژگی های آن، مزایا و معایب را با نیازمندی ها و محدودیتهای خود قیاس نماییم.
دیدگاهتان را بنویسید